Inhoudsopgave
Kleurwaarden
Wanneer je dubbelklikt op de kleurkiezer, dan opent een venstertje waarmee je kleuren kan kiezen. Je ziet er een kleurkaart waarop je een kleur kan aanduiden, of getalletjes waarmee je de kleur kan instellen. Waarschijnlijk had je dat zelf ook al wel ontdekt.
Wat betekenen die getalletjes? Het zijn eigenlijk verschillende manieren om kleuren te benoemen. We bekijken kort de voornaamste zodat je vanaf nu beter met kleuren kan werken.
Bovenaan zie je eerst HSB staan. HSB staat voor:
- H (hue of kleurtoon): dit is wat we in de volksmond de kleur noemen
- S (saturation of verzadiging): dit geeft aan hoe puur de kleur is. Met een lage verzadiging wordt er grijs aan de afbeelding toegevoegd. Een afbeelding zonder verzadiging heeft geen kleur.
- B (Brightness of helderheid): hiermee kan je de pixels lichter (meer wit) of donkerder (meer zwart) maken
Daaronder staan de letters RGB, dat is een andere manier om kleuren te omschrijven:
- R (red of rood)
- G (green of groen)
- B (blue of blauw)
De minimale waarde bij RGB is telkens 0, de maximale 255. Elke kleur kan dan weergegeven worden als een combinatie van rood, groen en blauw. RGB-kleuren worden vooral gebruikt om kleuren op schermen weer te geven. Dat is dus ideaal voor banners, websites e.d.
Daarnaast zie je dat de kleur ook nog weergegeven is als CMYK, dat is nog een derde manieren om kleuren te omschrijven:
- C (cyaan)
- M (magenta)
- Y (yellow)
- K (key, of zwart)
CMYK-kleuren worden vooral gebruikt voor gedrukte documenten. De hoeveelheid van elke kleur wordt als een percentage uitgedrukt.
Onderaan zie je ook nog # of hex-waarde: een manier om kleuren te benoemen die vooral door browsers gebruikt wordt. Je herkent ze omdat de notatie begint met #. Elke RGB of HSB-combinatie komt overeen met een bepaalde hex-waarde.
Je ziet in de kleurenkiezer ook nog een vinkje waarmee je ervoor kan zorgen dat enkel webkleuren getoond worden. Daarmee beperk je de kleuren tot kleuren die eenduidig door webbrowser weergegeven kunnen worden.
Kleuren aanpassen met aanpassingslaag
Sinds er aanpassingslagen bestaan, is het gemakkelijk om met een aanpassingslaag kleuraanpassingen te doen. Je vindt ook aanpassingen in het menu bij afbeelding > aanpassingen, maar die komen hier niet aan bod.
Bij die aanpassingslagen is er vaak een auto-instelling die vaak in 1 klik een goed resultaat geeft. Je past ze toe door op het knopje automatisch te klikken in het venster eigenschappen. Kijk bijvoorbeeld eens bij de aanpassingslagen helderheid & contrast, niveaus, curven etc.
Wil je meer instellingen bij de auto-aanpassingen? Dan verschijnt bij sommige aanpassingslagen een menu als je met de alt-toets ingedrukt op de auto-knop drukt.
Zoals je in het deel over aanpassingslagen kan lezen, wordt altijd ook een laagmasker toegevoegd. Zo kan je er ook voor kiezen je aanpassing slechts op een deel van je foto door te voeren.
Eenvoudig de helderheid en het contrast aanpassen
De meest eenvoudige manier om het contrast of de helderheid van een foto aan te passen is met een helderheid-contrast aanpassingslaag.
Door met de twee schuifbalkjes te bewegen kan je zelf heel gemakkelijk het effect verbeteren.
Niveaus
Samen met curves vormt niveaus een van de meest gebruikte aanpassingen in Adobe Photoshop.
Zodra je de aanpassingslaag opent, valt meteen het histogram op. Dat is een grafiek die weergeeft hoeveel pixels van welk type (schaduwen > links, middentonen > midden en hooglichten > rechts) in je afbeelding aanwezig zijn.
Is er bij je histogram een piek aan de rechterkant? Dan zijn er vooral lichte pixels. Is er een piek aan de linkerkant? Dan zijn er vooral donkere pixels.
Onder het histogram zie je schuifdriehoekjes staan. Eentje voor de donkere tonen, eentje voor de middentonen en eentje voor de lichte tonen.
Als je het zwarte driehoekje naar rechts verschuift, dan zeg je dat alle pixels die in het histogram links van de zwarte driehoek staan, volledig zwart moeten zijn. Zo maak je je afbeelding dus donkerder.
Aan de andere kant (rechts in het histogram) geldt dat ook voor de witte pixels. Alle pixels rechts van het driehoekje rechts moeten wit zijn.
Het middelste driehoekje geeft de middentonen weer. Je kan het zelf verplaatsen, maar het beweegt ook mee met de zwarte of witte driehoekjes.
Door de zwarte naar rechts te brengen en de witte naar links, zijn er dus meer pixels zwart en wit; in de praktijk zal dat je contrast vergroten.
Je kan ook de pipetjes links gebruiken om aanpassingen te doen. Klik bijvoorbeeld op de zwarte pipet, en klik dan op je afbeelding op een pixel die eigenlijk volledig zwart moet worden. Hetzelfde kan je doen met de witte pipet, maar dan voor witte pixels.
Wat je dan dus eigenlijk doet is de witbalans aanpassen: je corrigeert de kleurvertekening op je afbeelding omdat witte (of zwarte) items niet als volledig wit (of zwart) worden weergegeven. Wanneer je bijvoorbeeld sneeuw fotografeert, dan ziet dat er vaak blauw uit ipv. wit. Door met de witte pipet op de sneeuw te klikken, kan je dat corrigeren.
Nog een dingetje moeten we uitleggen. Onderaan in het venster van niveaus vind je een balkje. Daarmee bepaal je de spreiding van het resultaat (de uitvoer). Standaard loopt dat van 0 (zwart) tot 255 (wit). Maar daar bijvoorbeeld de 0 op 30 te worden, zorg je dus dat 30 de waarde van het zwartpunt wordt. Je donkerste pixels worden zo dus lichter.
Tot nu gebruiken we het RGB-kanaal om te bepalen welke pixels lichter of donkerder moeten worden. Maar met niveaus kunnen we ook kleuren aanpassen. Wanneer je bovenaan in het venstertje van de aanpassingslaag op RGB klikt, kan je immers een ander kleurkanaal kiezen.
Hoe kleuren veranderen wordt bepaald door de kleuren en hun complementen in het RGB-model:
- rood <> cyaan
- groen <> magenta
- blauw <> geel
Door de schuifbalkjes te verslepen introduceer je dus meer van de ene kleur en minder van de andere kleur, of andersom.
Een voorbeeld maakt dat duidelijk. Ik het kanaal blauw verschuif ik naar rechts voor meer geel en naar links voor meer blauw.
Zo zou je dus deze aanpassingslaag kunnen gebruiken om kleuren te veranderen.
Curves
Eigenlijk doet curves min of meer helemaal hetzelfde dan niveaus. Alleen kan je er nog iets meer mee. Van alle tools die hier aan bod komen, is dit misschien wel de leukste.
Voeg eerst eens een curves aanpassingslaag toe.
Je ziet opnieuw een histogram, en een lijn die van linksonder naar rechtsboven loopt. Dat is de curve.
Die curve gaan we nu aanpassen. Je kan dat doen door op de curve te klikken en te slepen. Er verschijnt dan een punt, dat je ook altijd achteraf nog opnieuw kan verplaatsen door te verslepen. Een punt verwijderen kan je door erop te klikken en dan op de delete-toets te drukken.
Je moet natuurlijk weten welke bewegingen welk effect veroorzaken om vlot met de curve te kunnen werken.
Daarvoor moet je eens eerst naar de X-as van de grafiek kijken. Kijk naar de kleuren om te ontdekken welk gebied overeenkomt met welke pixels. Wanneer je naar het kanaal RGB kijkt, is de regio links de donkere gebieden van je afbeelding en de regio rechts de lichte pixels.
De verticale as is daarentegen het resultaat van je aanpassing. Wanneer je dus de curve links naar boven verplaatst, dan zie je dat de zwarte bronpixels nu overeenkomen met lichtere doelpixels. Je afbeelding wordt dus lichter.
De horizontale as gebruik je dus om te bepalen welke pixels je wil aanpassen; terwijl de verticale as het resultaat bepaalt dat je bereikt.
De witbalans waarover we eerder spraken, kan je nu ook eenvoudig aanpassen. Wat je dan immers doet is de curve rechts aanpassen zodat deze sneller de top bereikt. Meer pixels worden dan wit.
In het keuzelijstje bovenaan kan je een paar presets selecteren. Zo leer je welke curves welk effect opleveren. Bekijk bijvoorbeeld eens donkerder, lichter of contrast verhogen.
Net zoals bij niveaus, kan curves meer dan gewoon de verdeling tussen lichte en donkere pixels aanpassen. Ook hier weer kan kleuraanpassingen doen als je niet naar RGB kijkt, maar opnieuw een afzonderlijk kanaal kiest. De werking en de kleurparen zijn volledig gelijk aan wat we bij niveaus deden.
Kleurtoon en verzadiging
Dit is de aanpassingslaag die we bij uitstek gebruiken om kleuren aan te passen. Van een gele beker een blauwe beker maken, etc.
Voeg de aanpassingslaag toe, en bekijk eens goed de opties.
Onderaan in het venster zie je kleurbalkjes. De bovenste geeft je huidige kleuren weer, de onderste de kleuren waardoor je gaat vervangen.
Wanneer je nu bovenaan de slider voor kleurtoon beweegt, zie je dat je vervangkleuren opschuiven. Zo kan je dus op zoek gaan naar de juiste vervanging. Bijvoorbeeld rood vervangen in wit.
Probleem is natuurlijk dat op dat moment alle kleuren gewijzigd worden. Meestal wil je maar 1 item van kleur veranderen. Dat los je opnieuw op door het masker aan te passen. Als je echt je aanpassing maar op iets heel specifiek wil toevoegen, maak je het masker eerst helemaal zwart (met ctrl i) en teken je met wit de regio die je wil aanpassen. Wanneer je aanpassing bijna overal moet doorgevoerd worden, doe je het natuurlijk andersom.
Je kan de wijzigingen ook beperken door in het keuzelijstje bovenaan origineel te veranderen in een andere waarde, je vindt daar de verschillende tinten. Wanneer je er bijvoorbeeld rood selecteert, zullen enkel de rode pixels in je afbeelding aangepast worden door de aanpassing. Merk in dat geval op hoe bij de kleurbalkjes onderaan nu een regio wordt aangeduid waarin de kleuren kunnen variëren.
Selectieve kleur
Nog een interessante kleurtool is de aanpassingslaag selectieve kleur.
Bij kleuren in het keuzelijstje bovenaan moet je eerst selecteren welke kleur je wil veranderen. Je vindt er een hele reeks van kleuren, en kan ook kiezen voor alle donkere, neutrale of lichte pixels.
Met de schuifbalkjes kan je vervolgens die kleuren aanpassen, door er meer of minder van een bepaalde kleur bij te voegen.
Ook hier blijven de eerder vermelde kleurparen gelden:
- rood <> cyaan
- groen <> magenta
- blauw <> geel
Als je dus meer rood wil toevoegen, moet je cyaan verminderen. Meer cyaan betekent daarentegen minder rood.
