Inhoudsopgave
Wat is een laagmasker? We starten met een voorbeeld.
Een laagmasker is iets extra wat je aan een laag toevoegt. Je kan er bepaalde delen van je laag mee transparant maken.
Laat ons direct beginnen met een voorbeeld. Stel dat we onderstaande afbeelding willen maken.

Dat doe je door de basislaag van de foto te dupliceren. Je start dus met een afbeelding met 2 lage die volledig gelijk zijn. Eigenlijk zie je enkel de bovenste laag, want die bedekt de onderste volledig.

De onderste laag gaan we nu aanpassen: maak ze zwartwit (afbeelding > aanpassingen > zwartwit) en vervaagd (filter > vervagen > Gaussiaans vervagen).

Hoe zorg je er nu voor dat de bovenste laag zichtbaar is voor het kind en de slee, maar de onderste laag voor de overige gebieden op de foto?
Dat doe je door een laagmasker toe te voegen aan de bovenste laag. Dat laagmasker kan 2 kleuren hebben:
- zwart: zit er zwart op een deel van de laag? Dan wordt dat deel van de laag verborgen, alsof de laag daar niet bestaat. Het gevolg is dat je de laag daaronder ziet
- wit: zit er wit op een deel van de laag? Dan wordt dat deel van de laag getoond, de lagen daaronder zijn niet zichtbaar.

Het gevolg is dus dat de toplaag alleen zichtbaar is op de plaatsen waar het laagmasker wit is. In ons geval is dat dus voor het kind en de slee. De zwarte regio’s verbergen de toplaag, waardoor je de onderste laag ziet.
Eigenlijk is het laagmasker dus een soort van selectiegereedschap. Het selecteert welk deel van de laag zichtbaar is.
Wat is het grote voordeel van werken met laagmaskers?
Had ik in het voorbeeld niet gewoon de items kunnen uitsnijden, en dan plakken op de aangepaste achtergrond voor hetzelfde effect?
Jazeker, maar een laagmasker heeft een groot voordeel. we hebben op die toplaag niets weggesneden. Alle pixels zijn er nog. We verbergen alleen bepaalde delen. Met een paar klikken, kan je meer of minder van de toplaag tonen.
Hoe? Door op het laagmasker zelf te tekenen met zwart en wit. Met zwart verberg je meer van de toplaag, met wit toon je meer van de toplaag.
Bekijk het voorbeeld hieronder. We hebben nu het masker meer wit gemaakt.
In de volgende alinea’s leggen we dat nog wat gedetailleerder uit.
Laagmasker toevoegen
Wanneer je laagmaskers toevoegt, kan je kiezen voor een blanco laagmasker, of vertrekken van een selectie. Dat gaan we ook even doen.
Volledig nieuw laagmasker toevoegen
Zorg er eerst eens voor dat je een afbeeldingen hebt met 2 verschillende lagen, met op elke laag iets anders afgebeeld. Hieronder hebben we een laag met de zee in België en een laag met een meer in Duitsland.
Klik nu op de bovenste laag, en klik op het laagmaskericoon bij lagen. Je herkent dat als een wit rechthoekje met centraal een zwarte cirkel. Merk in het venstertje voor lagen op dat nu een volledig wit laagmasker verschijnt. Dat betekent dat de bovenste laag overal zichtbaar is.
Als je van dat witte laagmasker snel een zwart laagmasker wil maken, klik je op het laagmasker, en druk je ctrl i in. Het wordt nu zwart, waardoor je enkel de onderste laag ziet.
Door nu op die zwarte achtergrond met een gewoon wit penseel te tekenen (zorg er wel voor dat je het laagmasker geselecteerd hebt in het lagenvenstertje) verschijnt dus de bovenste laag.
Merk op dat de hardheid of dekking van je penseel een impact heeft op hoeveel van de laag getoond wordt. Grijs tekenen op een laagmasker zorgt dus voor een gedeeltelijke zichtbaarheid van de laag.
Laagmasker toevoegen op basis van een selectie
In het vorige deeltje startten we van een leeg masker. Laat ons nu eens een masker maken van een selectie.
Laats ons terug opnieuw beginnen, alle wijzigingen van daarnet doen we dus teniet (met ctrl z).
We selecteren nu eens de bergen met de selectietool object selecteren.
We klikken dan de bovenste laag aan en daarna op het laagmaskericoon. In plaats van dat je nu een volledig wit of zwart laagmasker krijgt, zie je in het miniatuur dat je selectie wit is, en de rest zwart. Dat betekent dus dat alleen je selectie nog zichtbaar is.
Tot slot gebruiken we het verplaatsingsgereedschap om de bergen wat te verschuiven.
Het resultaat ziet er goed uit, hé?

Het voordeel nu is dat we achteraf extra items kunnen tonen door het laagmasker met een wit penseel te bewerken. Hieronder werd de lucht van de bovenste laag gedeeltelijk zichtbaar gemaakt. Je ziet nu de wolkjes verschijnen.

Laagmasker groter tonen
Wil je alleen het zwart/wit laagmasker zien in plaats van je gewone afbeelding? Klik dan op je laagmasker bij lagen, en verander vervolgens naar de tab kanalen. Als je nu de oogjes bij alle kanalen behalve bij je laagmasker weghaalt, dan zie je enkel je laagmasker. Om terug de gewone afbeelding te zien, selecteer je bij lagen een andere laag.
Als je van sneltoetsen houdt, kan je ook gewoon onthouden dat als je de alt toets ingedrukt houdt en dan klikt op het laagmasker bij lagen, dat je dan alleen het laagmasker ziet. Selecteer opnieuw een andere laag om opnieuw de afbeelding zelf te zien.
Laagmasker omkeren
Wil je een laagmasker omkeren? Dus alles wat wit is zwart maken en omgekeerd? Dan klik je gewoon op de sneltoets ctrl i. Klaar!
Laagmasker tijdelijk uitschakelen
Wil je een laagmasker tijdelijk niet gebruiken? Klik er dan met de rechtermuisknop op en kies voor laagmasker uitschakelen. Diezelfde rechtermuisknop laat je het laagmasker ook opnieuw inschakelen.
Afbeeldingen mixen/blenden met een laagmasker
Je kan laagmaskers ook goed gebruiken om meerdere afbeeldingen geleidelijk in elkaar te laten overgaan. Hieronder doen we het eens voor. We willen een combinatie maken van een akker en de zee.
De uitleg staat onder het clipje.
Onderaan willen we de zee tonen, wat verder de akker.
Vooraf hebben we natuurlijk weer de 2 afbeeldingen als aparte lagen toegevoegd.
Klik ik op de bovenste laag (de zee) en voeg een laagmasker in. Klik op het laagmasker om zeker te zijn dat je het laagmasker zal bewerken.
Om de overgang tussen akker en zee geleidelijk te maken, kiezen we voor het kleurverloop gereedschap.
Kijk in de optiebalk na dat je een verloop hebt dat gewoon van zwart naar wit gaat. Als dat niet het geval is, moet je de kleuren (voorgrondkleur en achtergrondkleur) even aanpassen.
Klik ergens onderaan op mijn afbeelding en sleep naar boven. Je ziet meteen het effect. Hoe korter het lijntje is dat je tekent, hoe harder de overgang van de ene naar de andere afbeelding.
Na wat experimenteren bekomen we zo onderstaand resultaat.
