Inhoudsopgave
Weet jij eigenlijk wat een percentage is?
Eerst misschien beginnen met een vraag die overbodig lijkt: wat is een percentage? Wat is procent?
Met een percentage geef je een breuk aan, een verhouding, een bepaald deel van een geheel. Bij procenten heeft die breuk als noemer altijd 100. Dat is nu eenmaal de afspraak als het over procenten gaat.
45% bijvoorbeeld betekent 45/100, of vijfenveertig hondersten.
Je gebruikt percentages om aan te geven dat je een getal niet volledig neemt, maar een deel ervan. 50% van 20 betekent dat je 50/100 van 20 neemt, de helft dus, dus 10.
De procentnotatie in Microsoft Excel
Wanneer je in Excel een percentage intypt, dus met het %-teken, dan snapt Excel dat het over een percentage gaat. Je ziet dat aan de geselecteerde opmaak in de groep getal: je ziet dat die op percentage staat.
Wat zou er gebeuren wanneer je de getalnotatie kiest voor een cel met een percentage? Probeer het eens.
10% wordt 0,1. En dat is ook logisch. 10% komt immers overeen met 10 gedeeld door 100, en dat geeft als resultaat 0,1.
10% nemen van een getal komt dan ook natuurlijk overeen met 0,1 x dat getal berekenen. Dat is iets wat je moet onthouden. Bijvoorbeeld: 10% van 100 bereken je door 10% X 10 te doen.
Bekijk het voorbeeld hieronder eens. Je ziet die vermenigvuldiging daar aan het werk.
Procent korting berekenen
Wat hierboven staat wist je natuurlijk al. Je kan dat nu gebruiken om bijvoorbeeld in Excel korting te berekenen.
Stel dat een product 100 euro kost, maar er wordt 10% korting gegeven. Wat is dan de verkoopprijs?
De verkoopprijs zal de originele prijs zijn min de korting.
verkoopprijs = originele prijs - korting
Dat betekent dat we de korting moeten berekenen. Hoeveel bedraagt die? 10%. Maar 10% is natuurlijk zelf niet het bedrag dat we zoeken. De korting is 10% VAN iets. 10% van de originele prijs, 100 euro, om precies te zijn. Reken je even mee?
korting = 10% van originele prijs
korting = 10% van 100
korting = 10/100 van 100
korting = korting% * originele prijs
korting = 10
Nu we de korting weten kunnen we de uiteindelijke verkoopprijs berekenen.
Of je zou al die tussenstapjes ook gewoon achterwege kunnen laten. Hier doe ik het in een keer. Kijk goed naar de formule in de formulebalk. Ik herhaal nog even de formule die hierboven ook al stond.
verkoopprijs = originele prijs - korting
Prijs inclusief en exclusief BTW berekenen
Nog zo’n toepassing van procenten: berekenen de prijs inclusief en exclusief BTW.
In België is het BTW-percentage voor veel producten 21%.
Stel nu dat je wil weten wat de prijs incl. BTW is als je de prijs excl. BTW kent en het BTW-percentage.
De basisformule is dan de volgende:
prijs incl. BTW = prijs excl. BTW + BTW-bedrag
Het BTW-bedrag bereken je door het BTW-percentage te nemen van de prijs zonder BTW. Dus:
BTW-bedrag = BTW-percentage van prijs excl. BTW
En vermits je eerder te weten kwam dat een percentage nemen van een getal overeenkomt met het percentage te vermenigvuldigen met dat getal kom je deze formule uit:
prijs incl. BTW = prijs excl. BTW + BTW-percentage x prijs excl. BTW
Dat geeft dus onderstaand resultaat.
Wat nu als je de prijs zonder BTW wil berekenen op basis van de prijs met BTW en het BTW-percentage? Dan moet je de basisformule van hierboven wat herschrijven en de items verplaatsen. Weet je nog iets van algebra? Dat heb je hier nodig.
prijs incl. BTW = prijs excl. BTW + BTW-percentage x prijs excl. BTW
prijs incl. BTW = prijs excl. BTW x (1 + BTW-percentage)
prijs excl. BTW = prijs incl. BTW / (1 + BTW-percentage)
Gesnapt? Dan snap je ook onderstaande oefening.
Snap je niets meer van die algebraregeltjes? (van kant veranderen, veranderen van teken, delen door …)? Kijk dan eens op YouTube. Je vindt daar superhandige tutorials die duidelijk maken welke regeltjes gelden en die er meteen ook bijvertellen WAAROM die regels gelden. Als je dat weet, ben ik er zeker van dat je ze beter gaat onthouden.